Đối với trẻ nhỏ từ giai đoạn sơ sinh đến 5 tuổi, sữa là thành phần được xem là không thể thiếu. Bởi lẽ, trong giai đoạn này, đòi hỏi trong sự phát triển cũng như hoàn thiện các cơ quan chức năng quan trọng của cơ thể bé sẽ cần đến những chất dinh dưỡng cần thiết từ sữa. Trong đó, sữa mẹ chính là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ từ sơ sinh đến 6 tháng. Bên cạnh đó, một số các loại sữa được tạo nên nhằm bổ sung dưỡng chất cho trẻ theo thứ tự ưu tiên gồm: Sữa công thức, sữa tươi thanh trùng, sữa tươi tiệt trùng, sữa hạt. Mỗi loại sữa sẽ ưu tiên cung cấp các chất dinh dưỡng cho trẻ tương ứng, tùy thuộc vào sự ưu tiên phát triển ở mỗi giai đoạn.
Để cơ thể bé tiếp nhận được tốt nhất và hiệu quả nhất các dưỡng chất, các bậc phu huynh có thể tham khảo thông tin về nhu cầu các loại sữa theo độ tuổi trẻ em theo lời khuyên từ chuyên gia dinh dưỡng Anh Nguyễn (Worcester, Anh). Qua thông đó, sẽ giúp các mẹ bỉm sữa hiểu rõ hơn các vấn đề này để lựa chọn sữa cho con một cách phù hợp nhất.
Mục lục
Các loại sữa cho bé và thứ tự ưu tiên
Theo ý kiến của chuyên gia dinh dưỡng Anh Nguyễn, chỉ nên sử dụng sữa công thức cho bé khi trẻ không thể bú mẹ. Áp dụng đối với những trẻ từ 6 – 12 tháng tuổi.
Nhắc tới sữa cho trẻ thì đầu tiên phải nhắc đến sữa mẹ. Sữa mẹ, là thực phẩm dinh dưỡng không thể thiếu đối với bất kì trẻ sơ sinh nào. Đây là sữa đảm bảo cho trẻ sự phát triển toàn diện nhất về thể chất và tinh thần cho bé. Ngoài ra, loại sữa không thể thiếu cho trẻ sơ sinh và và trẻ nhỏ đó là sữa công thức.
Sử dụng sữa cho con thường xuyên nhưng rất nhiều cha mẹ còn chưa nắm vững kiến thức, băn khoăn về một số khái niệm và hướng dẫn khi dùng sữa cho các bé? Những độ tuổi nào thích hợp sữa nào? Hoặc liệu vai trò dinh dưỡng của sữa có thật sự quan trọng cho cơ thể các bé?
Thứ tự ưu tiên và độ tuổi sữa mẹ
Đây là dòng sữa duy nhất, quý giá mà mẹ có thể dành tặng cho bé khi chào đời. Chuyên gia khuyến khích cho các bé bú ngay mới sinh và kéo dài ít nhất đến 6 tháng tuổi, hoặc 1 tuổi, 2 tuổi hoặc xa hơn. Nếu bé đã bú sữa mẹ hoàn toàn thì không cần phải dặm thêm sữa ngoài. Ngoại trừ trường hợp có yêu cầu đặc biệt của chuyên gia sức khỏe.
Sữa công thức
Đây là sữa được làm gần giống với sữa mẹ về các mặt dinh dưỡng. Nhưng thiếu các yếu tố miễn dịch so với sữa mẹ. Trong trường hợp bé không thể bú sữa mẹ 0 – 6 tháng, sữa công thức có thể dùng cho các bé ở độ tuổi trên. Từ 6 – 12 tháng tuổi: sữa công thức chỉ được khuyên dùng khi bé không thể bú mẹ.
Một điều cha mẹ cũng nên biết, Tổ Chức Y tế Thế Giới (WHO) cũng nhấn mạnh: nhiều cha mẹ nghĩ sữa công thức dành cho bé 6 tháng tuổi trở lên (follow-up formula) sẽ nhiều chất dinh dưỡng hơn và phù hợp hơn sữa mẹ vì bé lớn hơn. Suy nghĩ này là không đúng, không chứng minh khoa học nào đến hiện tại nói sữa follow-up có thể thay thế sữa mẹ. Điều này có nghĩa không có sai biệt nào về dinh dưỡng khi bé vẫn bú mẹ hoàn toàn qua 6 tháng tuổi.
Điều lưu ý: Bé bú mẹ hoàn toàn khi bước qua 6 tháng tuổi. Bé nên có chế độ ăn cân bằng 1 số chất đạm, đặc biệt thịt bò, heo để gia tăng nguyên tố sắt cho bé. Bé cũng nên bổ sung thêm vitamin D 300iu/ngày và omega-3 DHA/EPA nếu chế độ bé không đủ.
Có 3 dạng sữa công thức đó là: Pha sẵn, sữa cô đặc và sữa bột.
Sữa công thức dạng pha sẵn
Dạng sữa này chắc chắn là tiện lợi nhất. Mẹ bỉm không cần phải đo lường hay pha khuấy gì cả, chỉ mở nắp là cho trẻ uống được ngay. Sữa này bảo đảm vệ sinh và đặc biệt thuận tiện khi cha mẹ chưa biết tìm nước pha sữa ở đâu.
Sữa pha sẵn sau khi mở nắp chỉ để được khoảng 48 giờ. Và sữa này cũng có màu hơi sậm hơn sữa bột nên dễ để lại vết bẩn trên quần áo của trẻ.
Đối với sữa công thức dạng cô đặc
Với sữa này, cần pha chung với nước. Tỷ lệ sữa và nước thường là 1:1. Nên chú ý luôn phải đọc kỹ hướng dẫn trên hộp. So với loại pha sẵn, sữa dạng cô đặc rẻ hơn và ít cồng kềnh hơn. Tuy nhiên sữa dạng này vẫn đắt hơn sữa bột.
Sữa bột
Đây là lựa chọn kinh tế và thân thiện với môi trường nhất, chiếm ít không gian vận chuyển lẫn vị trí trong tủ cũng như thùng rác của gia đình. Sữa bột mất nhiều thời gian pha khuấy hơn các loại sữa công thức khác và đòi hỏi phải làm chính xác theo hướng dẫn. Sữa này để được 1 tháng sau khi mở nắp thiếc.
Sữa tươi thanh trùng nguyên kem
Sữa tươi thanh trùng chỉ khuyên thay thế sữa công thức khi bé đã qua 1 tuổi,. Sữa này không thay thế sữa mẹ. So với sữa công thức, sữa tươi thanh trùng sẽ có thời gian bảo quản ngắn hơn. Thời gian dưới 1 tháng và phải bảo quản lạnh. Do đó, dinh dưỡng sữa tươi thanh trùng sẽ tập trung những chất dinh dưỡng cần thiết trong giai đoạn 1-2 tuổi là canxi, kali và chất béo nhiều hơn so với sữa công thức.
Sữa tươi thanh trùng nguyên kem tức là chứa 3.5-4g chất béo/100ml sữa cần cho cung cấp chất béo để phát triển giai đoạn này. Bé thừa cân béo phì thì cần tư vấn chuyên gia dinh dưỡng. Sữa tươi thanh trùng ít béo/sữa gầy không khuyên dùng trong độ tuổi này vì lượng chất béo thấp.
Lời khuyên: Nên thay thế từ từ sữa công thức để bé có thời gian thích nghi. Bạn cũng không cần phải lo lắng. Nếu bé không thích uống sữa tươi thì không cần chuyển. Tuy nhiên chế độ ăn cho bé chú ý thêm canxi từ cá tôm, kali từ chuối, cà chua và 1 số quả mọng nước, và chất béo từ dầu và cá có dầu như cá thu, cá hồi, cá chép, và lươn.
Sữa tươi tiệt trùng
Sữa này giống sữa tươi thanh trùng nhưng được xử lý nhiệt cao hơn. Do đó, thời gian bảo quản lâu hơn (có thể lên 6 tháng). Loại sữa này cũng không cần bảo quản lạnh vì chứa 1 số chất điều vị và bảo quản. Sữa này khuyên dùng như 1 phần trong chế độ ăn dinh dưỡng cân bằng cho bé sau 2 tuổi. Bởi vì sau độ tuổi này sữa không còn là dinh dưỡng chính, mà là một nguồn bổ sung canxi. Nhưng, canxi bé có thể lấy cân bằng từ nhiều nguồn khác như cá tôm, trứng, phô mai.
Do đó, nếu bé không uống sữa nữa, thì mẹ vẫn có thể đảm bảo dinh dưỡng đầy đủ cho bé. Cân bằng dinh dưỡng trong bữa ăn của bé và lựa chọn một số thực phẩm giàu canxi 2-3 bữa trong tuần.
Sữa hạt
Thực chất không phải sữa, mà nói đúng hơn là nước ép hạt. Chất béo và một số thành phần ít hơn sữa tươi và sữa công thức. Không khuyên dùng thay thế sữa mẹ, sữa công thức hoặc sữa tươi cho bé dưới 2 tuổi. Dùng 1 vài dịp trong tuần cho bé từ 1 tuổi thì được.
Lời khuyên của chuyên gia cho việc sử dụng các loại sữa
Cha mẹ nên thay đổi suy nghĩ về sữa để sáng suốt quyết định. Sau 2 tuổi, cha mẹ nên hiểu sữa chỉ là một phần dinh dưỡng. Sữa ngày nay chúng ta nên hiểu chỉ là 1 nguồn cung cấp canxi, chất béo, kali và đạm. Không nên hiểu sữa là nguồn duy nhất cho canxi, cho tăng chiều cao. Do đó, cha mẹ có thể sử dụng đa dạng nguồn chứa các chất dinh dưỡng trên nếu không muốn cho bé uống sữa.
Khi chọn sữa, cha mẹ chọn những công ty lớn và uy tín. Ở Việt Nam có nhiều công ty sữa lớn và đã xuất khẩu sang nhiều quốc gia Châu Âu. Do đó, các bạn nên yên tâm. Vì nếu nồng độ các hormone tăng trưởng và IGF-1 vượt tiêu chuẩn sẽ không thể xuất khẩu.
Nếu bạn chọn mua sữa ngoại, vẫn tiếp lo lắng về hormone tăng trưởng thì chỉ nên chọn dòng sản phẩm của Anh hoặc Châu Âu.
Cuối cùng, có một nguồn sữa mẹ không phải suy nghĩ sạch hay bẩn; không phải suy nghĩ có ảnh hưởng sức khỏe bé hay không, có đủ chất dinh dưỡng cho bé không; không phải suy nghĩ hôm nay tiết kiệm được bao nhiêu để mua sữa cho con. Đó là sữa mẹ. Hãy cho bé bú sữa nếu mẹ vẫn tin rằng chỉ có mẹ là tốt nhất cho bé.
Nguồn: mecuti.vn